ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਆਧੁਨਿਕ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਯੋਗਦਾਨ- DR. B. R. Ambedkar’s contribution to modern india

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ , ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਰਾਮਜੀ ਅੰਬੇਡਕਰ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪਿਆਰ ਨਾਲ ‘ਬਾਬਾਸਾਹਿਬ’ ਵੀ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਉਹ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਮਹਾਨ ਸੁਧਾਰਕ, ਨਿਆਂਵਿਦ, ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ, ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਨੇਤਾ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਕਾਰਕੁਨ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਜਨਮ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ 1891 ਨੂੰ ਮਹੂ ਦੇ ਫੌਜੀ ਛਾਉਣੀ ਵਿੱਚ ਹੋਇਆ ਸੀ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੀ ਪੂਰੀ ਜ਼ਿੰਦਗੀ ਭਾਰਤੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸੁਧਾਰ ਲਈ ਸਮਰਪਿਤ ਕੀਤੀ।

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਗੱਲ ਕਰਦਿਆਂ, ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਉਪਲਬਧੀ ਭਾਰਤੀ ਸੰਵਿਧਾਨ ਦੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਯੋਗਦਾਨ ਹੈ। ਉਹ ਸੰਵਿਧਾਨ ਸਭਾ ਦੀ ਮਸੌਦਾ ਕਮੇਟੀ ਦੇ ਚੇਅਰਮੈਨ ਸਨ ਅਤੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਨੂੰ ਅਕਾਰ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ।

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੀ ਦੂਜੀ ਵੱਡੀ ਉਪਲਬਧੀ ਸੀ ਦਲਿਤ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ। ਉਹ ਮਹਾਦ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹ ਆਗੂ ਸਨ ਅਤੇ ਇਸ ਆਂਦੋਲਨ ਦੁਆਰਾ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਦਲਿਤ ਭਾਈਚਾਰੇ ਲਈ ਮੌਲਿਕ ਮਨੁੱਖੀ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਦੀ ਪ੍ਰਾਪਤੀ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ। ਮਹਾਦ ਸਤਿਆਗ੍ਰਹ ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਦਲਿਤਾਂ ਨੂੰ ਚਾਵਦਾਰ ਟੈਂਕ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਤੋਂ ਰੋਕਣ ਨਾਲ ਹੋਈ ਸੀ, ਪਰ ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੇ ਅਥੱਕ ਸੰਘਰਸ਼ ਨਾਲ ਮਹਾਦ ਨਗਰ ਪਾਲਿਕਾ ਨੇ 1927 ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਮਤਾ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਜਿਸ ਨਾਲ ਸਮਾਜ ਦੇ ਹਰ ਵਰਗ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਟੈਂਕ ਦੇ ਪਾਣੀ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਦੀ ਆਗਿਆ ਮਿਲ ਗਈ।

ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ ਨਵੇਂ ਸਮਾਜ ਦੀ ਸਿਰਜਣਾ ਲਈ ਵੀ ਜ਼ੋਰਦਾਰ ਲੜਾਈ ਲੜੀ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਾਤਿ-ਪਾਤ ਦੇ ਭੇਦਭਾਵ ਅਤੇ ਫਿਊਡਲ ਅਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਬੁਰਾਈਆਂ ਨੂੰ ਜੜ੍ਹੋਂ ਖਤਮ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਬਾਬਾ ਸਾਹਿਬ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਈ ਪਹਿਲੂ ਹਨ, ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਔਰਤਾਂ ਅਤੇ ਦਲਿਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਲੜਾਈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰਾਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਲਈ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੁਝ ਕੀਤਾ। ਹਿੰਦੂ ਕੋਡ ਬਿੱਲ ਦੇ ਮਾਧਿਅਮ ਨਾਲ, ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਔਰਤਾਂ ਨੂੰ ਵਿਆਹ, ਤਲਾਕ, ਜਾਇਦਾਦ ਅਤੇ ਵਿਰਾਸਤ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਦਿਲਾਉਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।

ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਤੱਕ ਹੀ ਸੀਮਿਤ ਨਹੀਂ ਸੀ, ਬਲਕਿ ਉਹ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰ ‘ਤੇ ਵੀ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰਕ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਵਿਚਾਰ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਢਾਂਚੇ ‘ਤੇ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਛੱਡ ਰਹੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਸੋਚ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ।

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਅੱਜ ਵੀ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸੰਵਿਧਾਨ ਅਤੇ ਕਾਨੂੰਨ ਦੀ ਰਚਨਾ ਵਿੱਚ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਭੂਮਿਕਾ ਨਿਭਾਈ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਸੋਚ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਤਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕੀਤਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਸਮਾਨਤਾ ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਬਢਾਇਆ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਡਾ. ਸਾਹਿਬ  ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੀ ਕਦਰ ਕਰਦਿਆਂ, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਜਨਮ ਦਿਨ ਨੂੰ ‘ਅੰਬੇਡਕਰ ਜਯੰਤੀ’ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਨਾਉਣ ਦਾ ਫੈਸਲਾ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਹਰ ਸਾਲ 14 ਅਪ੍ਰੈਲ ਨੂੰ ਭਾਰਤ ਭਰ ਵਿੱਚ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿੱਚ ਵਿਵਿਧ ਸਮਾਗਮ ਅਤੇ ਕਾਰਜਕ੍ਰਮ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਸ਼ਿਕਸ਼ਾ ਅਤੇ ਵਿਦਿਆਈ ਯੋਗਦਾਨ –

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਸ਼ਿਕਸ਼ਾ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਉੱਚ ਸਿੱਖਿਆ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਨੂੰ ਵਧਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਕਾਲਜ ਅਤੇ ਸਕੂਲ ਸਥਾਪਿਤ ਕੀਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਸੀ ਕਿ ਸਿੱਖਿਆ ਹੀ ਸਮਾਜਿਕ ਬਦਲਾਅ ਦਾ ਮੂਲ ਹੈ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਿੱਖਿਆ ਦੇ ਪ੍ਰਸਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸੋਚ ਅਰਥਸ਼ਾਸਤਰੀ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ-

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਅਤੇ ਦੇਸ਼ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਲਈ ਕਈ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸੋਚ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਵਿਕਾਸ ਦੇ ਮਾਡਲ ਨੂੰ ਸ਼ਕਲ ਦੇਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਅਤੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ –

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਯੋਗਦਾਨ ਦਿੱਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਮਜ਼ਬੂਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਕਾਨੂੰਨੀ ਸੁਧਾਰ ਕੀਤੇ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਸੀ ਕਿ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਹਰ ਵਿਅਕਤੀ ਨੂੰ ਬਰਾਬਰੀ ਦੇ ਅਧਿਕਾਰ ਮਿਲਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ, ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਦੇ ਪ੍ਰਚਾਰ ਲਈ ਬਹੁਤ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕੀਤੀ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਸਾਹਿਤਿਕ ਵਿਰਾਸਤ-

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਸਾਹਿਤਿਕ ਵਿਰਾਸਤ ਵੀ ਬਹੁਤ ਅਮੀਰ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਅਨੇਕਾਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਅਤੇ ਲੇਖ ਲਿਖੇ ਜੋ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ, ਜਾਤਿ-ਪਾਤ ਦੇ ਭੇਦਭਾਵ, ਅਤੇ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਕੇਂਦਰਿਤ ਸਨ। ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਰਚਨਾਵਾਂ ਅੱਜ ਵੀ ਪੜ੍ਹਨ ਵਾਲਿਆਂ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਣਾ ਦਾ ਸ੍ਰੋਤ ਹਨ।

ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ –

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਨੇ ਸਮਾਜਿਕ ਸੁਧਾਰ ਦੇ ਖੇਤਰ ਵਿੱਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਕੰਮ ਕੀਤਾ। ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਜਾਤਿ-ਪਾਤ ਦੇ ਭੇਦਭਾਵ ਅਤੇ ਅਸਮਾਨਤਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਅਨੇਕਾਂ ਆਂਦੋਲਨਾਂ ਅਤੇ ਸੁਧਾਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ।

ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਸੋਚ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਆਰਥਿਕ ਢਾਂਚੇ ਅਤੇ ਨੀਤੀਆਂ ‘ਤੇ ਗਹਿਰਾ ਪ੍ਰਭਾਵ ਪਾਇਆ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ “ਦ ਪ੍ਰੋਬਲਮ ਆਫ ਦ ਰੁਪੀ – ਇਟਸ ਓਰਿਜਿਨ ਐਂਡ ਇਟਸ ਸੋਲਿਊਸ਼ਨ” ਨੇ RBI ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁਦਰਾ ਸੰਕੁਚਨ ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ।ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦਾ ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (RBI) ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਵਿੱਚ ਵੀ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਸੀ।

ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਪੁਸਤਕ “ਦ ਪ੍ਰੋਬਲਮ ਆਫ ਦ ਰੁਪੀ – ਇਟਸ ਓਰਿਜਿਨ ਐਂਡ ਇਟਸ ਸੋਲਿਊਸ਼ਨ” ਨੇ RBI ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਲਈ ਨੀਂਹ ਰੱਖੀ ਸੀ ਅਤੇ ਇਸ ਵਿੱਚ ਮੁਦਰਾ ਸੰਕੁਚਨ (ਡੀਮੋਨੀਟਾਈਜ਼ੇਸ਼ਨ) ਬਾਰੇ ਵੀ ਸੁਝਾਅ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਸਨ। ਹਿਲਟਨ ਯੰਗ ਕਮਿਸ਼ਨ (ਜਾਂ ਰਾਇਲ ਕਮਿਸ਼ਨ ਆਨ ਇੰਡੀਅਨ ਕਰੰਸੀ ਐਂਡ ਫਾਈਨਾਂਸ) ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਉਹਨਾਂ ਨੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕੀਤੇ ਸਨ, ਜਿਸ ਦੇ ਆਧਾਰ ‘ਤੇ RBI ਐਕਟ 1934 ਨੂੰ ਪਾਸ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।

ਇਸ ਕਮਿਸ਼ਨ ਦੇ ਹਰ ਮੈਂਬਰ ਕੋਲ ਡਾ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਸੀ ਜਦੋਂ ਉਹ ਭਾਰਤ ਆਏ ਸਨ,ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਸ ਯੋਗਦਾਨ ਨੂੰ ਅਕਸਰ ਭੁੱਲਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਪਰ ਇਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਆਰਥਿਕ ਨੀਤੀਆਂ ਅਤੇ ਯੋਜਨਾਵਾਂ ‘ਤੇ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਪ੍ਰਭਾਵ ਦਾ ਪ੍ਰਤੀਕ ਹੈ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ ਦੀ ਵਿਰਾਸਤ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਲਈ ਇੱਕ ਮਿਸਾਲ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸਿਧਾਂਤ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਨਾ ਸਿਰਫ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਹੈ, ਬਲਕਿ ਸਮੂਚੇ ਵਿਸ਼ਵ ਨੂੰ ਵੀ ਪ੍ਰਭਾਵਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸੋਚ ਅਤੇ ਕਾਰਜ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਸਮਾਜਿਕ ਢਾਂਚੇ ਨੂੰ ਬਦਲਣ ਵਿੱਚ ਮਦਦ ਕੀਤੀ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਦਲਿਤ ਅਤੇ ਹੋਰ ਪਛੜੇ ਵਰਗਾਂ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰੀ ਦਾ ਦਰਜਾ ਮਿਲਿਆ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਯੋਗਦਾਨ ਦੇ ਕਾਰਨ ਹੀ ਅੱਜ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਮਜ਼ਬੂਤ ਹੋਈ ਹੈ। ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਸੰਘਰਸ਼ ਅਤੇ ਯੋਗਦਾਨ ਨੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਲੋਕਾਂ ਨੂੰ ਸਮਾਜਿਕ ਨਿਆਂ ਅਤੇ ਸਮਾਨਤਾ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਨੂੰ ਅਪਣਾਉਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਹੈ।

ਡਾ. ਬੀ.ਆਰ. ਅੰਬੇਡਕਰ - DR. B. R. AMBEDKAR'S CONTRIBUTION TO MODERN INDIA
DR. B. R. AMBEDKAR’S CONTRIBUTION TO MODERN INDIA

READ MORE

like us on Facebook click here.

 

Leave a Reply